دیواری کوتاه به نام وحید زمانی

در هفته شانزدهم لیگ برتر فوتبال ایران، دیدار حساس تیم‌های ذوب‌آهن و پرسپولیس در ورزشگاه فولادشهر اصفهان برگزار شد. این بازی که با تساوی به پایان رسید، فضایی را برای بازخوانی عملکرد داوری ایجاد کرد. وحید زمانی، داور وسط این دیدار، در اواخر بازی با یک تصمیم جنجالی و مهم نگاه‌ها را به سمت خود جلب کرد.

زمانی در صحنه‌ای که یک بازیکن ذوب‌آهن در محوطه جریمه پرسپولیس سرنگون شد، با وجود بررسی صحنه توسط VAR، از اعلام پنالتی امتناع ورزید. نظر بسیاری از کارشناسان داوری بر این بود که این صحنه می‌بایست به عنوان پنالتی اعلام می‌شد. این تصمیم، در نهایت منجر به نقد و بررسی‌های گسترده‌ای در خصوص عملکرد این داور جوان شد.

پس از پایان بازی، دپارتمان داوری فدراسیون فوتبال به سرعت اقدام به محرومیت وحید زمانی از قضاوت «تا اطلاع ثانوی» کرد. این اقدام نه‌تنها او را در مرکز توجهات منفی قرار داد، بلکه انتقاداتی را نیز به دنبال داشت. برخی اعضای کمیته داوران نیز بشدت به نحوه قضاوت او حمله کردند. اما آیا این وضعیت عادلانه است؟

با توجه به اینکه داوران مطرح و نامدار نیز ممکن است مرتکب اشتباهات تأثیرگذاری شوند و فقط برای یک یا دو هفته از قضاوت محروم شوند، اقدام فوری و شدید علیه وحید زمانی به نظر می‌رسد نشانه‌ای از عدم انصاف و ناپسند است. این نوع برخورد با یک داور جوان، که هنوز در حال کسب تجربه است، به یقین می‌تواند عواقب منفی برای آینده حرفه‌ای او به همراه داشته باشد و به نوعی به‌عنوان یک «ترور» شغلی تلقی شود. در مقایسه با وحید زمانی، می‌توان به موعود بنیادی‌فر اشاره کرد که در دربی شهرآورد رفت سال گذشته با بودن VAR، اشتباه تأثیرگذاری داشت و امید حامدی‌فر را اخراج نکرد اما از چنین برخوردی از سوی کمیته داوران مصون ماند که شاید این موضوع بی‌ارتباط به اینکه در حال حاضر بنیادی‌فر یکی از بهترین داوران کشورمان است، نباشد. این مسأله نشان‌دهنده نقص‌های جدی در سیستم داوری و تربیت داوران است.

محرومیت فوری و عمومی زمانی، آن هم با ذکر نام، امری غیرقابل قبول به نظر می‌رسد. حتی فدراسیون جهانی فوتبال و کنفدراسیون فوتبال آسیا نیز چنین رویه‌ای را در قبال داورانی که در یک بازی اشتباهاتی مرتکب می‌شوند، اعمال نمی‌کنند.

به‌نظر می‌رسد که تمامی فشارها و کاستی‌ها اکنون بر دوش وحید زمانی گذاشته شده و کمیته داوران باید به جای سرزنش او، به مسائل ریشه‌ای خود توجه کند. در حال حاضر نظام تربیت و آموزش داوری کشور در یک دهه اخیر عملاً ناموفق ظاهر شده و هنوز که هنوز است، نتوانستیم جانشینان مناسبی برای داوران با کیفیت سابق خود پیدا کنیم. اینکه با یک اشتباه تمام تقصیر را به گردن داور انداخت و حتی کمیته داوران هم پشت نیرو و کارمند خود را خالی کند، امر درستی نیست. گویا این روز‌ها در کمیته داوران دیواری کوتاه‌تر از وحید زمانی برای پنهان کردن مشکلات و کمبودهای سیستم داوری وجود ندارد.